UPSI Digital Repository (UDRep)
|
|
|
Abstract : Universiti Pendidikan Sultan Idris |
Kajian ini bertujuan untuk mengenal pasti perkembangan sejarah ekonomi negeri
Terengganu dengan memberi tumpuan ke atas perusahaan hasil perikanan masyarakat Melayu pesisir di
Terengganu dari tahun 1910 hingga 1941. Dalam tempoh ini, negeri Terengganu menunjukkan peningkatan
ekonomi yang memberangsangkan kesan daripada perusahaan hasil perikanan yang dijalankan oleh
masyarakat Melayu pesisir yang merangkumi perusahaan ikan kering, ikan bilis, budu, belacan dan
ikan jeruk. Kajian ini meneliti aspek-aspek yang mempengaruhi perusahaan hasil perikanan masyarakat
Melayu pesisir Terengganu. Isu dan cabaran yang dihadapi dalam perusahaan hasil perikanan turut
diketengahkan. Di samping itu, pelbagai langkah dilakukan oleh pihak kerajaan bagi meningkatkan
mutu keluaran hasil perikanan. Kaedah penyelidikan kualitatif digunakan berdasarkan sumber primer
dan sekunder. Sumber primer dalam kajian ini seperti laporan tahunan, telegram, memorandum,
surat-menyurat dan laporan rasmi yang diperoleh dari Pejabat Kolonial British, Pejabat Pesuruhjaya
Tinggi, Setiausaha Kerajaan Terengganu, Pejabat Menteri Besar, Pejabat Tanah dan Galian, Pejabat
Undang-Undang, Pejabat Tanah Kemaman, Pejabat Daerah Kuala Terengganu dan Pejabat Istana Badariah
Terengganu yang dianalisis dengan menggunakan pendekatan sejarah. Sumber sekunder turut digunakan
bagi mengukuhkan lagi penghuraian fakta dan dapatan kajian seperti tesis, artikel, jurnal, buku dan
akhbar. Dapatan kajian menunjukkan perusahaan hasil perikanan merupakan perusahaan utama dalam
kalangan masyarakat Melayu pesisir Terengganu yang menjadi sumber kekuatan ekonomi yang penting ke
atas masyarakat dan negeri Terengganu pada tahun 1910-1941. Hasil perikanan juga merupakan komoditi
eksport utama Terengganu berbanding komoditi eksport yang lain berdasarkan kuantiti dan nilai
eksport setiap tahun. Kesimpulan daripada kajian menunjukkan pengeluaran dan pengeksportan hasil
perikanan yang banyak untuk memenuhi permintaan pasaran yang tinggi dari masyarakat tempatan dan
luar membuktikan bahawa Terengganu adalah sebuah negeri yang kaya dengan sumber bekalan ikan.
Implikasi kajian menunjukkan perusahaan hasil perikanan yang dijalankan oleh masyarakat Melayu
pesisir telah membantu perkembangan ekonomi
Terengganu.
|
References |
A.P 536/1340. Fishery Statistics.
Annual Report Fisheries Department Straits Settlements and Federated Malay States 1934 by W. Birtwistle, Officer in Charge, Fisheries Department. Singapore: W.T Cherry Government Printer. 1935.
Annual Report of the Fisheries Department Straits Settlements and Federated Malay States 1936 by W. Birtwistle, Director of Fisheries, Fisheries Department. Singapore: W.T Cherry Government Printer. 1937.
Annual Report of the Fisheries Department, Straits Settlements and Federated Malay States for the year 1937 by W. Birtwistle, Director of Fisheries, Fisheries Department. Singapore: W.T Cherry Government Printer. 1938.
B.A.T 28/1928. Wakaf at Kampung Kling Kuala Terengganu.
B.A.T 37/1938. Fifth Teenth Exhibition 1938.
B.A.T 154/1937. Attachment of Perahu Etc For Non Payment Of Dowry.
B.A.T 987/ 1938. Malayan Cencus for 1941.
B.A.T 1011/1935. Ketua Sampan (Headman).
B.A.T 1306/1936. Terengganu Boat Wrecked Off the Siamese Coast, the British Consul Request Refund of Expense of Repatriation of The Crew.
C.L.M 4/1350. Annual Report 1349.
C.L.M 20/1349. Annual Report 1348.
C.L.M 27/1350. Pungutan Hasil-hasil Tanah Harim Kerana Rang-rang dan Dapor Ikan.
C.L.M 80/1939. Journal of The Assistant Adviser Besut, June 1939.
C.L.M 97/1352. Menyiasat Perkara-Perkara Berkenaan Dengan Perniagaan Ikan Kering Dan Nyiur Kering.
C.L.M 98/1941. Annual Reports From Districts for 1940.
C.L.M 100/37. Annual Reports of Customs Department for 1936.
C.L.M 111/40. Annual Report of the Customs, Excise, Chandu, Fisheries and Marine Department Terengganu for the year 1939.
C.L.M 132/1936. Agricultural Show Kemaman 1936.
C.L.M 150/1348. Kawasan Bandar Batu Rakit.
C.L.M 158/1351. Annual Report 1932.
C.L.M 176/40. Annual Report of The Assistant Adviser Kemaman.
C.L.M 182/1352. Duty on Fish-1933.
C.L.M 196/1941. Trengganu Fish Industry.
C.L.M 200/1941. Fishing Community to Assist: I) To Report the Appearance of Strangers. 2) To Report the N on-return of Fishing Boats from the Sea.
C.L.M 215/1349. Rayuan Berkenaan Dengan Tanah Hendak Menjemur Ikan.
C.L.M 219/1351. Oo Choon Hin Memohon 2 Setengah Ekar Tanah Di Tepi Sungai Laut Kijal Kerana Rang-rang dan Bangsal-Bangsal Ikan Tahun 1933.
C.L.M 246/1353. Memohon Persetujuan Menchabut 432 pohon Kelapa yang ada di Sepanjang Pantai Kemasik.
C.L.M 249/1936. Pertunjukan Tanaman Di Kampung Raja Besut 1936.
C.L.M 279/1940. Annual Reports of the Customs, Excise, Chandu, Fisheries and Marine Departments, Trengganu for the Year 1939.
C.L.M 285/1353. Trengganu Fish Industry.
C.L.M 310/1353. The Agri-Horticultural Show 1935.
C.L.M 342/1350. Annual Report 1350.
C.L.M 344/1350. Kawasan Bandar Kuala Besut.
C.L.M 391/1936. Report Ayer Bah di Jajahan Ulu Terengganu dan lain-lainnya.
C.O 439. 1903. Federated Malay States: Selangor Administration Report for the Year 1902 by H. Conway Belfield, British Resident. Kuala Lumpur: Printed at the Selangor Government Printing Office.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year 1910 By Walter D. Scott. British Agent Trengganu. Singapore: F.M.S Government Printing Office Singapore. 31 May 1911.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year 1911 By Walter D. Scott. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 25 June 1912.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year 1912 By Walter D. Scott. BritishAgent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 01 March 1913.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year 1913 By E. A. Dickson. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 31 July 1914.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year 1914 By C. N. Maxwell. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 29 April 1915.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Agent Trengganu For The Year 1915 By J. L. Humphrey. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 07 April 1916.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Agent Trengganu For The Year 1916 By J. L. Humphreys Walter. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 07 April 1917.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Agent Trengganu For The Year 1917 By J. L. Humphreys Walter. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 7 April 1918.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Agent Trengganu For The Year 1918 By J. L. Humphreys Walter. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 07 April 1919.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1919 By J. L. Humphreys Walter. British Agent Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 01 May 1920.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1920 By H. C. Eckhardt. Acting British Adviser Trengganu. Kuala Lumpur: F.M.S Government Printing Office. 15 June 1921.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1921 By H. C. Eckhardt. Acting British Adviser Trengganu. Kuala Lumpur: Printed At The F.M.S Government Printing Office. 18 May 1922.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1922 By J. L. Humphreys Walter. British Adviser Trengganu. Kuala Lumpur: Printed At The F.M.S Government Printing Office. 09 May 1923.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1923 By J. L. Humphreys Walter. British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 25 April 1924.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1924 By J. L.Humphreys Walter. British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 20 April 1925.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1925 By J. W. Simmons. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 18 April 1926.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1926 By J. W. Simmons. British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 24 April 1927.
C.O 840/1. The Annual Report Of The British Adviser Trengganu For The Year 1927 By W.M. Millington. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 20 April 1928.
C.O 840/1. Annual Report Of British Adviser Trengganu For The Year A.H 1346 And 1347 (30th June 1927 To 18 Th Jun 1928 ) And (19th June 1928 To 7 th Jun 1929) By A. J. Sturrock. British Adviser Terengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 30 September 1929.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year A.H 1348 ( 8th June 1929 To 27th May 1930) By A. J. Sturrock. British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 1 September 1930.
C.O 840/1. Trengganu Annual Report For The Year A.H 1349 (28th May 1930 To 17th May 1931) By G. L. Ham. Acting British Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 04 Oktober 1931.
C.O 840/2. Report On The State Of Trengganu For The Year 1931 (Part) (18th May 1931 To 31st December 1931) By C. C. Brown. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 27 June 1932.
C.O 840/2. Annual Report On The Of The State Of Trengganu For The Year 1932 By C.C. Brown. British Adviser Trengganu For The Year 1932. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 5 May 1933.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1933 By C. C. Brown. British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore 17 May 1934.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1934 By C. C. Brown. British Adviser Trengganu.Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore 18 April 1935.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1935 By J.E. Kempe. British Adviser Trengganu, Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 6 May 1936.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1936 By N. R. Jarrett. Acting British Advisertrengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 24 February 1937.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1937 By A.E. Coope. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 12 March 1938.
C.O 840/2. Annual Report On The Social And Economic Progress of The People of Trengganu For The Year 1938 By A. E. Coope. Acting British Adviser Trengganu. Singapore: Printed At The Government Printing Office Singapore. 13 March 1939.
C.O 840/2. Colonial Office: Trengganu Sessional Papers 1910-1940.
C.of. L 4/48. Annual Report 1347.
C.of. L 327/45. Tempat Hendak Menjemur Pukat Di Tepi Pantai Mengabang Telipot.
C of. L 279/48. Rayuan Haji Abdullah Tiada Benar Mereka-Mereka Menjemur Ikan di Seberang Takir.
C.of. L 332/46. Kawasan Bandar Kijal.
FEDERAL 747/1922. Annual Report on the Fisheries Department for the year 1921.
GEN. ADVISER No. 591/22.
GEN. ADVISER No. 392/1931.
GUAMAN MAL 3/1334. Berkehendakkan Harga Pukat Sebanyak $200.
GUAMAN MAL 56/1341. Berkehendakkan Wang Harga Pukat Tangkul Sebanyak $170.00.
H.C.O.No. Trengganu 762/1918. Geographical and Historical Notes on Trengganu.
J.M.B 11/1352. Berkenaan dengan Pejabat Kastam dan Shahbandar.
J.M.B 31/1356. Lesen Menangkap Ikan Hendak Dibenarkan Kepada Mr Ya Pu Ku.
J.M.B 61/1360. Syor Cadangan Kerana Mengadakan Komuniti Bagi Memajukan Kehidupan Kampung.
J.M.B 126/1352. Pertunjukan Yang Ke-10 Bagi Semenanjung Tanah Melayu.
J.M.B 127/1352. Tempat-Tempat Menjemur Pukat-Pukat Di Kuala Besut.
J.M.B 154/1350. Kenyataan Banci Rakyat Tahun 1931.
J.M.B 216/1351. Berkenaan Dengan Ikan Kering.
J.M.B 231/1352. Pertunjukan Perusahaan Di Kemaman Tahun 1352.
J.M.B 270/1341. Report Banchi Tahun 1921.
J.M.B 328/1349. Kekurangan Ikan-Ikan Sungai.
J.M.B 362/1356. Pelajaran Melayu Di Dalam Terengganu.
J.M.B 363/1352. Berkenaan Dengan Bayaran Laboh Batu Bagi Kapal.
J.M.B 371/1352. Berkenaan Dengan Barang Masuk Yang Bercukai.
J.M.B 435/1349. Kerja Kuat.
J.M.B 455/1340. Hendak Diadakan Pertunjukan Besar Di London.
J.M.B 626/1351. Daftar Benda-Benda Yang Hendak Dikenakan Cukai.
J.M.B 629/1352. Pertunjukan Tanaman-Tanaman dan Pertukangan 1934.
J.M.B 631/1354. Pungutan Lesen Atas Sampan-Sampan.
J.M.B 637/1345. Kesusahan Kedatangan Bah Besar Di Terengganu.
J.M.B 766/1352. Tuan Yang Terutama Menyampaikan Ucapan Kesukaannya di Atas Kebolehan Hasil Negeri Terengganu Bagi Tahun 1933.
J.M.B 784/1352. Berkenaan dengan Belanja Committee kerana Memeriksa dan Memperusahakan Perkara Perniagaan dan Lain-Lain.
J.M.B 857/1355. Penyata Berkenaan Dengan Perniagaan Ikan-ikan.
J.M.B 1271/1352. Tempat-Tempat Menjemur Pukat-Pukat Di Kuala Besut.
KEMAMAN 374/44: Kerajaan Terengganu. Peraturan-Peraturan 1343-1350 (1925-1932).
KELANTAN 355/1923. Ask that the Fisheries Department be Asked to Advised as to the best Methods of Preserving Fish Future use as Food.
KELANTAN 580/1921. 1. Report on the Fisheries of the Settlement of Penang. 2. Preliminary Report on the Economic Position of the Fishing Industry of the Straits Settlement and Federated Malay State.
KELANTAN 961/1934. Petition from Some Besut Fisherman Regarding Payments Demanded by the Kelantan Customs Department at Semerak.
KELANTAN 675/1939. The Effect in the Rise of the Price of Salt From Siam on the Trengganu Export Trade in Belachan, Chalok etc
Kerajaan Terengganu, Peraturan-Peraturan 1343-1350, Bilangan 1, Bagi Tahun 1343.
L.A.T 54/1937. Fisheries Enactment.
L.A.T 76/37. The Marine Enactment.
L.A.T 81/37. The Customs Enactment Excise Enactment.
L.A.T 85/39. Committee Under The Fisheries Enactment.
L.A.T 89/37. The Ports Enactment And Port Dues.
L.A.T 169/37. Fishing Industry.
L.A.T 171/38. Malay Reservations Enactment.
L.A.T 392/37. Rules Custom & Excise.
L.A.T 457/1937. Rules Marine.
L.A.T 1359/1936. Customs Department: Area for Merchang and Jambu Bongkok.
L.O.K 85/38. Kemaman Agriculture Show 1938.
L.O.K 232/1939. Kemaman Agriculture Show 1939.
L.O.M 5/1934. Memohon Kebenaran Membangunkan Bangsal Rang Tempat Membuat Ikan Kering Di Seberang Pantai Merchang.
L.O.M 6/1937. Lesen-Lesen Rang Bandar Marang.
L.O.M 7/1940. Report Tahunan (Annual Report) Bagi Tahun 1939.
L.O.M 9/1934. Mohon Kebenaran Mendirikan Rumah Dan Rang Kerja Ikan Di Kampung Angus Tanah Harim 6.2. 1334 - 12.3.1334.
L.O.M 9/1940. Memohon Kebenaran Membaiki Rang Ikan dan Menyalin Mana-Mana Atap Bangsal Kolah.
L.O.M 9/1941. Pohon Kebenaran Membangun Bangsal Atas Tanah Kerajaan Kerana Membuat Ikan Masin Di Pantai Jambu Bongkok.
L.O.M 10/1940. Memohon Kebenaran Membangun Sebuah Bangsal Di Pantai Seberang Merchang Dengan Jalan Lesen Tumpangan.
L.O.M 12/1934. Memohon Membangunkan Bangsal Tempat Buat Ikan Di Pantai Kanan Masuk Kuala Marang Dengan Lesen Tumpangan.
L.O.M. 15/1934. Memohon Kebenaran Membangunkan Sebuah Bangsal Tempat Buat Ikan Dan Rang di atas Tanah Penghulu Mamat di Tepi Pantai Di Jambu Bongkok.
L.O.M 20/1941. Pohon Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Jambu Bongkok Kerana Membuat Bangsal Pekerjaan Ikan Masin.
L.O.M 21/1941. Pohon Menumpang Tanah Kerajaan Di Tepi Merchang Hendak Membangun Dua Bangsal Pekerjaan Ikan Masin.
L.O.M 25/1941. Pohon Menumpang Tanah Kerajaan Di Tepi Sungai Merchang Kerana Membuat Pekerjaan Ikan Masin.
L.O.M 29/1941. Pohon Kebenaran Menumpang Tanah Kerajaan Di Tepi Sebelah Barat Kuala Marang Kerana Membuat Bangsal Ikan Bilis.
L.O.M 35/1941. Report Dua Buah Bangsal Cina Tempat Buat Ikan Kering Di Pantai Jambu Bongkok Merchang Dengan Tiada Mengambil Kebenaran Kerajaan.
L.O.M 50/1940. Memohon Kebenaran Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Sebelah Kanan Kuala Marang Kerana Bangsal Membuat Ikan Masin.
L.O.M 51/1940. Memohon Kebenaran Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Kiri Masuk Kuala Marang Kerana Bangsal Membuat Ikan-Ikan Kering.
L.O.M 55/1938. Perhimpunan Permohonan Mereka-Mereka Lesen Menumpang Tanah Kerajaan Kerana Pergunaan Tapak Rang Dan Bangsal Bekerja Ikan Kuala Marang.
L.O.M 56/1941. Pohon Kebenaran Membuat Garam Daerah Sungai Kijing Marang.
L.O.M 58/1940. Berkenaan Permohonan Sin Tat Moi Hendak Membangunkan Bangsal Ikan Itu Terkena Tempat Saya Memjemur Bilis Seberang Marang.
L.O.M 68/1934. Mengadakan Pertunjukan (Syor) di Kuala Terengganu Tahun 1934.
L.O.M 73/1940, Mengatur Ketua-Ketua Kampung Bagi Jajahan.
L.O.M 75/1937. Permohonan Mereka-Mereka dan Taukeh-Taukeh Kerana Membuat Rang Ikan Kawasan Bandar Marang.
L.O.M 77/1940. Memohon Kebenaran Membangun Dua Bangsal Di Atas Tanah Kerajaan Di Pantai Sebelah Barat Kuala Marang Kerana Membuat Ikan Kering.
L.O.M 85/38. Pertunjukan Tanaman Kuala Terengganu.
L.O.M 88/1937. Ketetapan Pungutan Hasil Tapakan Rang Dan Lain-Lain.
L.O.M 89/41. Pohon Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Sebelah Timur Kuala Marang Kerana Membangun Bangsal Membuat Ikan Masin.
L.O.M 138/1937. Perhimpunan Permohonan Mereka-Mereka Lesen Menumpang Kerana Rang Dan Bangsal Buat Ikan Pantai Kuala Marang.
L.O.M 157/40. Berkehendakkan Hasil Tahun 1939 Adakah Termasuk Baki Hutang Tahun Yang Lepas.
L.O.M 158/1941. Penduduk-Penduduk Jajahan Kemaman.
L.O.M 250/1939. Memohon Lesen Tumpangan Di Pantai Sebelah Timur Kerana Membangunkan Sebuah Bangsal Tempat Menyimpan Ikan Kering.
L.O.M 359/1940. Memohon Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Merchang Kerana Hendak Membangun Sebuah Bangsal Bilis.
L.O.M 360/1940. Report Seorang Cina Di Merchang Nama Liang Chin Telah Membangun Sebuah Bangsal Menyimpan Ikan Di Pantai Merchang Dengan Tiada Apa-Apa Kebenarannya.
L.O.M 366/1940. Memohon Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Sebelah Timur Kerana Membangun Sebuah Bangsal Pekerjaan Membuat Ikan.
L.O.M 373/1940. Pohon Kebenaran Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Sebelah Kanan Masuk Kuala Marang Kerana Hendak Membangun Bangsal Bilis.
L.O.M 375/1940. Pohon Kebenaran Lesen Tumpangan Tanah Kerajaan Di Pantai Rhu Muda Kerana Hendak Membangun Sebuah Bangsal Pekerjaan Ikan Masin.
L.O.T 69/1938. Town Area for Merchang.
L.O.T 108/1936. Gaji-gaji Penghulu Bagi Tahun 1937.
L.O.T 149/1936. Report Harga Perjualan Beras-Beras Dalam Kuala Terengganu.
L.O.T 149/1344. Memohon Mendirikan Sebuah Bangsal di Pantai Telok Terengganu.
L.O.T 258/1343. Memohon Menumpang Sedikit Tanah Kerajaan Yang Bersempadan Dengan Tanahnya Di Pantai Tanjung.
L.O.T 279/1344. Memohon Kebenaran Diri Bangsal di Tanah Kerajaan di Pantai Teluk.
L.O.T 315/1936. Pohon Menompang Satempat Tanah Daerah Paya Bunga.
L.O.T 340/1936. Pohon Menumpang Atas Tanah Kerajaan Daerah Hadapan Kedai Coffee Kampung Telok Gorek Seberang Takir Kerana Hendak Mendirikan Bangsal.
L.O.T 341/1936. Memohon Kebenaran Mendiri Bangsal Di Atas Tanah Kerajaan Daerah Kampung To’ Bandar.
L.O.T 398/1936. Pohon Menumpang Atas Tanah Kerajaan Daerah Tepi Jalan di Cherong Lanjut Mukim Kuala Terengganu.
L.O.T 404/1936. Contributions Toward The Kuala Terengganu Agricultural Show For 1936 (Pendermaan Di Atas Pertunjukkan Tanaman Kuala Terengganu Bagi Tahun 1936).
L.O.T 410/1343. Memohon Tumpang Tanah Kerajaan di Kampong Tanjung.
L.O.T 415/1936. Pertunjukan Tanaman-Tanaman Di Kampung Raja Besut 1936.
L.O.T 422/1343. Minta Tambah Sebuah Pasar Lagi Di Kedai Hilir.
L.O.T 425/1935. Undang-Undang Sungai Bilangan 3/54.
L.O.T 483/1343. Kawasan yang Makan Di Api Dekat Pantai Telok.
L.O.T 492/1344. Anggaran Estimate Hasil Bagi Tahun 1345.
L.O.T 498/1936. Tanah Harim di Belakang Kampung China Tidak Dibenar TOL.
L.O.T 525/1936. Pohon Menumpang atas Tanah Daerah Gong Wan Abbas Kerana Tempat Dudok.
L.O.T 533/1936. Pohon Menumpang Atas Tanah Harim di Belakang Kedainya Kerana Tempat Punggahan Barang-barang Perniagaan.
L.O.T 541/1343. Tanah Galian di Besut Berkenaan Pranggannya.
L.O.T 542/1936. Pohon Menumpang Atas Tanah Kerajaan Daerah Paya Bunga.
L.O.T 613/42. Plan Menunjukkan Wakaf Kampung Keling Tempat Yang Hendak Didirikan Cawangan Kastam Baharu.
L.O.T 617/42. Membawa Surat Pek Lim Memohon Kebenaran Perniagaan di Chendering.
L.O.T 625/1342. Tempat Jaga Kastam di Kuala Ibai Kena dalam Tanah Haji Mat Ali bin To’Stial.
M.A 406. Fish Landing Centre Pasar Payang Kuala Terengganu.
N.S. SEC. 733/1926. Fisheries Department Straits Settlement and Federated Malay State annual Report 1925.
R.C Tr 269/1947. Pelbagai Urusan Sosial Dan Ekonomi Yang Berhubungan Dengan Jabatan-Jabatan Di Negeri Terengganu.
Report Expedition: Trengganu and Kelantan by Hugh Clifford, Acting British Resident, Pahang. Printed at The Federated Malay States Government Press: Kuala Lumpur. 1938.
S.A 56/1357. Salinan Keputusan Mesyuarat Bandaran Kuala Terengganu Bagi Tahun 1938.
S.A 68/1347. Hendak Membuat Dalam Bandar Terengganu.
S.A 70/1356. Perahu Besar Kemalangan di Dalam Pelayaran.
S.A 70/1359. Perahu Besar Yang Kena Kemalangan di Dalam Pelayaran.
S.A 76/1338. Report Melawat Pejabat Shahbandar Kastam di Kemaman.
S.A 146/1341. Naskah Peraturan Berkenaan Tambang Menambang Di Antara Kapal- Kapal Dan Daratan.
S.A 163/1334. Hantar Notis Memohon Perahu.
S.A 280/1350. Belanja Membuat Pelan Sungai- Sungai Terengganu dan Jajahan.
S.A 332/1356. Elaun di atas Pekerjaan Labuhan-labuhan Terengganu.
S.A 333/1336. Minta Shahbandar Jajahan Menghantar Report Hasil Kepada Jabatan Shahbandar Terengganu.
S.A 398/1347. Tuan Starruk Ganti Millington British Adviser Terengganu.
S.A 445/1357. Perkara Memohon Pendahuluan Wang Kerana Belanja Pertunjukan- Pertunjukan Kuala Terengganu Dan Jajahan-Jajahan Bagi Tahun 1938.
S.A 463/41. Report Banci Tahun 1921 (Versi Melayu-Jawi).
S.A 471/1360. Pertunjukan Bagi Jajahan Barat Besut Tahun 1941.
S.A 497/1339. Memohon Timbangan Kerajaan Turunkan Cukai-Cukai Ikan Kering dan Lain-Lain.
S.A 520/1359. Report Penyata Pejabat Bandaran Kuala Terengganu bagi tahun 1939.
S.A 552/1338. Syor Patut Kerajaan Mengadakan Sebuah Wakaf Perhentian Kapal- Kapal Terengganu Dan Kemaman.
S.A 583/ 1355. Tanah Kerana Meluaskan Kawasan Pasar Kedai Tanjung.
S.A 587/1355. Tanah Kerana Meluaskan Kawasan Pasar Kedai Tanjong.
S.A 608/1338. Sebuah Perahu Bedar Besar Yang Diperbuat Dari Kayu Cengal Oleh Orang Patani Dalam Kemaman. Ia Memohon Kebenaran Bawa Keluar Dengan Bercukai.
S.A 633/1346. Warta Kerajaan Terengganu 1346.
S.A 635/1338. Memohon Kebenaran Memukat Ikan Dengan Kapal Di Dalam Laut Perintahan Kerajaan Terengganu.
S.A 678/1349. Petisyen Berkenaan Dengan Rang Tempat Menjemur Ikan Bilis di Tanam Nyiur oleh Orang.
S.A 679/1342. Warta Kerajaan Terengganu.
S.A 684/1339. Sebuah Perahu Bedar Besar Yang Diperbuat Dari Kayu Cengal Oleh Orang Patani Dalam Kemaman. Ia Memohon Kebenaran Bawa Keluar Dengan Bercukai.
S.A 756/1342. Berkenaan Dengan Pukat Mr General Terengganu.
S.A 787/1339. Baki Estimate Membuat Perahu Sekuci Bagi Tahun 1339 Sebanyak $414.32. Minta Masukkan Dalam Estimate Tahun 1340.
S.A 880/1348. Kematian Yang Berhormat Tuan J.L Humphreys yang Terdahulu jadi British Adviser Terengganu.
S.A 959/1350. Alur Kuala Terengganu.
S.A 991/1341. Minta Tetapkan Kawasan Bandaraya Teluk Budu Hingga Ke Sungai Nail Besut.
S.A 1115/1348. Minta Kenyataan Berkenaan dengan Penduduk Negeri Terengganu.
S.A 1128/ 1343. Berkenaan Dengan Bandar Kuala Terengganu.
S.A 1129/ 1348. Stor Kastam Kuala Terengganu.
S.A 1183/1348. Bekas Sultan Muhammad Berangkat Balik ke Terengganu.
S.A 1207/1348. Tuan Yang Terutama Gabenor hendak berangkat Melawat Terengganu.
S.A 1422/1346. Rayuan Peraisan Ikan Kuala Terengganu.
S.C.A.O 206/1945. Estimates 1941 for The Whole Of Trengganu. Sejarah Terengganu T.T. Arkib Negara Malaysia.
SEL. SEC. 1446/1912. Development of the Fisheries Department.
SEL. SEC. 973/1924. Fisheries Department Straits Settlement and Federated Malay State Annual Report 1923.
SEL. SEC. 1099/1925. Fisheries Department Annual Report 1924.
SEL. SEC. 1021/1927. Annual Report 1926, Fisheries Department, Straits Settlement and Federated Malay State.
SEL. SEC. 3590/1927. Notes on the Activities of the Fisheries Department.
SEL. SEC. G 1683/1928. Federal Council Paper No 23 of 1928- Annual Report of Fisheries Department, Straits Settlements and Federated Malay States 1927.
SEL. SEC. 420/1928. Annual Report 1927, Fisheries Department, Straits Settlement and Federated Malay State.
SEL. SEC. G 532/1929. Annual Report 1928, Fisheries Department.
SEL. SEC. G. 265/1930. Annual Report 1929, Fisheries Department, Straits Settlement and Federated Malay State.
SEL. SEC. G. 691/1931. Annual Report 1930, Fisheries Department.
SEL. SEC. G. 1162/1932. Annual Report 1931, Fisheries Department.
S.T 3/1352. Bertanya Makna Perkataan Anak-anak dan Rakyat Negeri Terengganu.
S.T 6/1349. Merayukan Hal Pekerjaan Membuat Ikan Kering Dan Memohon Supaya Diringankan Cukai Garam.
S.T 15/1349. Merayukan Hal Berkenaan Tanah di Sebarang Takir.
S.T 18/1345. Perhimpunan Istihar Kerajaan Bagi Tahun 1345.
S.T 32/1349. Petishen Berkenaan Rang Tempat Menjemur Ikan Bilis Di Tanam Nyior Oleh Orang.
S.T 36/1354. Berkenaan Dengan Pertunjukan Tanaman Bagi Tahun Ini DYMM Kurnia Bantuan $50.00.
S.T 38/1355. Berkenaan Pertunjukan Tanaman Di Kuala Terengganu.
S.T 38/1358. Persila Duli Yang Maha Mulia Berangkat Membuka Pertunjukan Tanaman Kuala Terengganu Pukul 11 Pagi Hari Khamis 14.9.1939.
S.T 50/37. Sembah Report Besut.
S.T 51/45. Berkenaan dengan Kemalangan Berat yang Dahsyat Daerah Kuala Terengganu Dan Daerah Jajahan Juga Dikehendakkan Pertolongan Belanja- Belanja.
S.T 53/1354. Persembahkan Ikan Tin Yang Diperbuat Di Sini Sebagaimana Negeri Selangor.
S.T 58/1350. Berkenaan dengan Tuan Terutama High Commissioner bagi Tanah Melayu Hendak Melawat Terengganu.
S.T 60/1352. Pertunjukan Perusahaan Di Kemaman Dalam Tahun 1352.
S.T 72/36. Memohon Kebenaran Hendak Mencari dan Mengambil Pekakas rumahnya Sendiri di Besut.
S.T 76/1343. Hendak Menjadikan Menteri Besar Iaitu Perdana Menteri.
S.T 79/1355. Persembahkan Naskah Report Hasil Dan Perbelanjaan Negeri Bagi Bulan Julai 1936.
S.T 86/1357. Mempersilakan Duli Yang Maha Mulia Berangkat Ke Besut Kerana Membuka Pertunjukan.
S.T 89/1357. Persembah Naskah Baharu (12) Undang-Undang Shahbandar 56/58 Mohon Titah Tuanku.
S.T 90/1343. Minta Pertolongan Di Atas Orang Yang Beroleh Kemalangan Kerana Kebakaran Di Kampong Pantai Terengganu.
S.T 109/1355. Pekeliling Ikatan Kira-Kira Akhir Tahun 1936.
S.T 111/1342. DYMM Hendak Berangkat ke Singapura.
S.T 122/1349. Berkenaan Pasar Menjual Ikan dan Daging di Kedai Payang.
S.T 126/1349. Berkenaan Dengan Kesempitan Hasil Negeri.
S.T 133/1350. Petishen Berkehendak Dengan Setempat Dusun Nyiur Di Kuala Dungun Pegawai Daerah Perintah Cabut Anak Nyiur Dalam Tempoh 7 Hari.
S.T 143/1356. Persembah Rang Undang-Undang Sungai Pohonkan Titah Supaya di Bawa ke Dalam Mesyuarat.
S.T 148/1355. Persembahkan Naskah Report Penerimaan Hasil Dan Pembayaran Perbelanjaan Bagi Tahun 1937.
S.T 149/1356. Persembah Suatu Rang Undang-Undang Syahbandar Pohonkan Titah Supaya di Bawa ke Dalam Mesyuarat.
S.T 151/1350. Ucapan Tuan Yang Terutama H.C Sir Chucil Cllementi Di Dalam Mesyuarat Negeri.
S.T 160/1356. Persembah Rang Undang-Undang Ikan Dan Peraturannya Pohon Titah Supaya di Bawa ke Dalam Mesyuarat.
S.T 180/1350. Nasihat Menjaga Kebersihan Kerana Kesihatan.
Suk. Tr (L.G) 111. Kawasan-Kawasan Pasar Kampung Buloh.
Suk, Tr. 463/1341. Report Banci Tahun 1921.
SUKTr (Gen) 818. Fishing Industry.
Suk.Tr 1128/1343. Berkenaan Dengan Bandar Kuala Terengganu.
Suk. Tr. 1291/1949. Extract From Terengganu Annual Reports 1911-1937 By A.E Coope.
Unfederated Malay States (Ums) Estimates 1933.
1343/1341. Malay States: Reports for 1921 on the Unfederated Malay States Under British Protection, London: Published by His Majesty’s Stationery Office 1922.
SUMBER KEDUA
Buku
Abdullah Abdul Kadir Munshi. 1928. Kisah Pelayaran Abdullah. Singapore: Malayan Publishing House Ltd.
Abdullah Zakaria Ghazali. 1990. Keadaan Politik dan Sosioekonomi Terengganu Pada Kurun Ke-19: dalam Terengganu Dahulu dan Sekarang. Kuala Lumpur: Persatuan Arkib Negara Malaysia.
Abdullah Zakaria Ghazali. 2012. Politik dan Pemerintahan: Tiga Abad Kesultanan Terengganu. Kuala Terengganu: Yayasan Diraja Sultan Mizan.
Abdullah Zakaria Ghazali. 1990. Terengganu Dahulu dan Sekarang. Kuala Lumpur: Persatuan Arkib Negara Malaysia.
Abdul Rahman Abdullah. 2006. Sejarah dan Kebudayaan Asia Tenggara Tradisional. Shah Alam: Karisma Publication.
Abdul Rahman Embong. 2012. Terengganu Merentasi Tiga Abad Kesultanan, Politik, Ekonomi, Agama dan Budaya. Kuala Terengganu: Yayasan Diraja Sultan Mizan.
Amer Haji Mat Som. 2014. J. L Humphreys Di Terengganu. Selangor: Universe Colour Printing.
Awang Goneng. 2007. Growing Up in Trengganu. Singapore: Monsoon Books Pte Ltd.
Buyong Adil. 1974. Sejarah Terengganu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
G.W. Earl. 1971. The Eastern Seas. Kuala Lumpur: Oxford University Press.
Hamdan Aziz, Siti Fatimah Mohd Noor, Ruzaini Sulaiman@Abd Rahim, Hasnul Hadi Tengah, Siti Rahimah Hamat. 2014. Metodologi Penyelidikan Sejarah. Kuala Lumpur: Freemind Horizons Sdn Bhd.
Ismail Ahmad. 1999. Pengangkutan di Air dalam Budaya Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Ishak Saat, Adnan Jusoh. 2011. Isu-isu Sejarah Alam Melayu: Sumbangsih Kepada Profesor Madya Dr Ahmad Jelani Halimi. UTHM: Johor.
Ishak Saat. 2011. Penulisan Sejarah. Kuala Lumpur: Utusan Publication and Distributor.
Ishak Saat. 2016. Warisan Kepimpinan dan Ketuanan Melayu 1945-2013. Johor: Universiti Tun Hussein Onn Malaysia.
Ishak Shari. 1990. Ekonomi Nelayan: Pengumpulan Modal, Perubahan Teknologi dan Pembezaan Ekonomi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Izman Ismail. 1990. Masyarakat Nelayan Kuala Kemaman 1950an-1973: Suatu Tinjauan Ringkas Tentang Perubahan Sosioekonomi. Dalam Terengganu Dahulu dan Sekarang. Kuala Lumpur: Persatuan Arkib Negara Malaysia.
Mohammad Raduan Mohd Ariff. 2006. Perusahaan Perikanan di Sabah. Kuala Lumpur: Universiti Malaya.
Muhd Yusof Ibrahim. 1997. Pensejarahan Melayu 1800-1960. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka
Muhammad Salleh Bin Haji Awang (MISBAHA). 1992. Sejarah Darul Iman hingga 1361=1942M. Kuala Terengganu: Persatuan Sejarah Malaysia Cawangan Terengganu.
Muhammad Salleh bin Haji Awang (MISBAHA). (1978). Terengganu Dari Bentuk Sejarah Hingga Tahun 1918M (1337). Kuala Lumpur: Utusan Printcorp Sdn Bhd.
Muhd Yusof bin Ibrahim. 2009. Ilmu Sejarah: Falsafah, Pengertian dan Kaedah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Muhammad Yusoff Hashim. (1991). Terengganu Darul Iman: Tradisi Persejarahan Malaysia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Nordin Hussin. (2011). Perdagangan dan Peradaban di Laut Malayu. Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia.
Othman Lebar. (2012). Penyelidikan Kualitatif: Pengenalan Kepada Teori dan Metod. Tanjong Malim: Universiti Pendidikan Sultan Idris.
Raymond Firth. 1990. Nelayan Malayu: Ekonomi Tani Mereka. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Raymond Firth. 1966. Malay Fisherman. London: University of London.
R.G Collingwood. 1963. The Idea of History. Oxford University Press.
Rogayah A. Hamid dan Mariyam Salim. 2006. Kesultanan Melayu Terengganu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Shaharil Talib. 1984. After Its Own Image: The Trengganu Experience 1881-1941. Singapore: Oxford University Press.
Siti Khalijah Daud. 1992. Prinsip Sains Perikanan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Tan Yao Sua, Kamarudin Ngah. (2013). Socio-Historical Development of The Kampung Cina Settlement in Kuala Terengganu. Petaling Jaya: Strategic Information and Research Development Centre.
Wan Hisham Wan Salleh dan Wan Ramli Wan Muhammad. (2006). Tamadun Baru Bermula di Sini. Terengganu: Unit Komunikasi Kerajaan Negeri Terengganu.
Wan Kadir Wan Yusof. 1989. Sistem Ekonomi Masyarakat Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
. (2002). Warisan Terengganu: The Heritage of Terengganu. KUSTEM: Fakulti Pengurusan dan Ekonomi.
. (1999). Pembangunan Terengganu Dahulu dan Sekarang. Pejabat Setiausaha Kerajaan Terengganu. Kuala Terengganu: Percetakan Yayasan Islam Terengganu.
. (2013). Pentadbiran Hal Ehwal Islam Negeri Terengganu: Sejarah dan Perkembangannya Hingga Kini. Sempena Majlis Sambutan Tiga abad Pentadbiran Hal Ehwal Islam di Negeri Terengganu.
. (2009). Kulit Manis: A Taste of Terengganu Heritage. Kuala Lumpur: My Viscom Editions Sdn Bhd.
Jurnal
Abdullah Zakaria bin Ghazali. 1985. Terengganu 1909-1922: Pentadbiran British dan Kesannya. PESAKA III. Monograf Lembaga Muzium Terengganu. Kuala Lumpur: United Selangor Press.
Ahmad Said. 1983. Sejarah Besut Sehingga Perang Dunia Kedua. Malaysia Dari Segi Sejarah. Jurnal Persatuan Sejarah Malaysia. Bilangan 12.
Alip bin Rahim. Production and Distribution Linkages in a fishing Economy- A study of Development and Underdevelopment in a Malaysian Town. United Kingdom: University of Keela.
Baharuddin Ismail. 1999. Perkembangan Budaya Pesisir Dalam Pertumbuhan Ekonomi Serantau Dalam Konteks Negeri Terengganu. Bilangan 7. WARISAN. Monograf Persatuan Sejarah Malaysia Cawangan Terengganu.
C.A Gibson Hill. 1983. Cargo Boats of the East Cost of Malaya. Papers Relating to Trengganu. JMBRAS Volume XXII Part 3 June 1949. Kuala Lumpur: Reprinted by Art Printing Works Sdn. Bhd. C.A Gibson Hill. 1953. The Trengganu Perahu Pinas. Journal Malayan Branch Vol XXVI, Pt I, Royal Asiatic Society.
C. C Brown. 1935. Trengganu Malay. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society. Volume 13. No. 3. (123)
C.N Maxwell. 1921. Malayan Fishes. Singapore: Printed at the Methodist Publishing Haouse.
Fauzi Muda. 1999. Pengangkutan Air di Terengganu. Bilangan 7. Jurnal WARISAN. Monograf Persatuan Sejarah Malaysia Cawangan Terengganu.
H. Marriot. 1916. A Fragment of the History of Terengganu and Kelantan. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society (JMBRAS). No. 72.
Hanapi Dollah. 1985. Ekonomi Politik Terengganu Pra Kolonial: Satu Analisis Mencari Feudalismenya. Jurnal Persatuan Muzium Malaysia (PURBA) Jilid 4. Kuala Lumpur: United Selangor Press.
Hugh Clifford. 1987. A Journey Through the Malays States of Trengganu and Kelantan. The Geographical Journal: Volume 9. No. 1.
Hugh Clifford. 1961. Expedition to Terengganu and Kelantan. JMBRAS: Volume 34, Pt. 1.
K. Gopinath. 1950. The Malayan Purse Seine (Pukat Jerut) Fishery. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society (JMBRAS) Volume 23. No. 3 (153).
Khoo Kay Kim. 1974. Kuala Terengganu. International Trading Centre. Malaysia in History. Volume 17, No. 2.
Hugh Clifford. 1961. Expedition to Trengganu and Kelantan. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society, Vol 34, No 1 (193).
Lutfi Amir Abd Rahman. 1989. Dato Seri Amar Di Raja Yang Pertama: Dato Haji Ngah Mohamed Bin Yusof. Monograf Lembaga Muzium Negeri Terengganu. PESAKA V. Terengganu: Lembaga Muzium Negeri.
M.C. ff. Sheppard. 1983. A Short History of Terengganu. Papers Relating to Trengganu. JMBRAS Volume XXII Part 3 June 1949. Kuala Lumpur: Reprinted by Art Printing Works Sdn Bhd.
M.C ff. Sheppard. (1949). A Short History of Terengganu. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society. Volume 22. No.3 (149)
M.C ff. Sheppard. 1995. A Note on the Fishing Industry in Kemaman, 1933. Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society (JMBRAS). Vol 68. No. 2 (269).
Mat Hussin Dollah. 1989. Besut dari Perspektif Sosio Politik 1700-1900. Monograf Lembaga Muzium Negeri Terengganu. PESAKA V. Terengganu: Lembaga Muzium Negeri.
Mohamad Abdullah. 1979. Detik Peralihan dari Pendidikan Spiritual kepada Sekular zaman 1924-1941. Jurnal Warisan. Bilangan 1 Mac 1979. Persatuan Sejarah Malaysia: Terengganu
Muhammad Salleh Haji Awang (MISBAHA). (2003). Imej Melayu di dalam Cereka Hugh Clifford. JEBAT, Malayan Journal of History, Politics and Strategic Studies, Vol. 19.
Muhammad Salleh Haji Awang (MISBAHA). 1978. Sejarah Darul Iman Hingga 1361H=1942M . Yayasan Islam Terengganu: Terengganu.
Mohd Fauzi Yaacob. 1993. Perniagaan dalam Sejarah dan Kebudayaan Melayu: Satu Catatan. Jurnal Akademi Pengajian Melayu (Alam Melayu). Jilid 1, Bilangan 1.
Mohd Yusof Abdullah. 1985. Perahu Besar Terengganu. PESAKA III. Lembaga Muzium Negeri Terengganu. Kuala Lumpur. United Selangor Press.
Mohd Raduan Mohd Ariff, Mohammad Sharir, Ismail Ali, Mazlan Majid dan Hanafi Hussin. 2011. Perkembangan Perusahaan Perikanan di Semenanjung Malaysia: Isu dan Persoalan. JATI. Volume 16.
Mohammad Yusoff Hashim. 1983. Syair Tuan Hampris: Suatu Tradisi Pensejarahan Melayu Terengganu Awal Abad ke -20. PESAKA. Terengganu: Lembaga Muzium Negeri Terengganu.
Ruhaizan Sulaiman@Abd Rahim, Ishak Saat. 2017. The Dried Fish Products as the Main Economy Resources in Terengganu in 20th Century. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. Volume 7. No. 5.
Ruhaizan Sulaiman@Abd Rahim, Ishak Saat. 2017. Fisheries Economic Activities Among the Malay Society at the Terengganu Coast in the Early 20th Century. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. Volume 7. No. 12.
Ruhaizan Sulaiman@Abd Rahim, Ishak Saat, Ruzaini Sulaiman@ Abd Rahim. 2018. The Role of Women in The Terengganu Coastal Fisheries Enterprise Before World War II, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. Volume 8. No. 4.
Shafie Abu Bakar. 1983. Identiti Keagamaan dan Tradisi Pengajian di Terengganu. PESAKA. Monograf Lembaga Muzium Negeri Terengganu. Terengganu: Lembaga Muzium Negeri.
Syaharil Talib. 1980. Sejarah Terengganu Sebelum Penjajahan: Satu Pendekatan Sosial. Jurnal Persatuan Sejarah Malaysia (WARISAN) Bilangan 2.
The New British Protected Malay States: Kelantan, Trengganu and Keda Source: The Geographical Journal, vol 33, No. 4 (April 1909), Blackwell Publishing on behalf of the Royal Geographical Society (with the Institut of British Geograpical).
T. W burdon, M.L Parry and C.A Gibson-Hill. 1954. Papers on Malayan Fishing Methods. Journal of The Malayan Branch of the Royal Asiatic Society (JMBRAS). Volume 27. No. 2 (166).
Wan Abdul Kadir. 1993. Tradisi dan Kemodenan Budaya Ekspresif di Kalangan orang Melayu. Jurnal Akademi Pengajian Melayu (Alam Melayu). Jilid 1, Bilangan 1.
Yusof Embong. 1992. Peranan dan Sumbangan Ulama Terengganu (1800- 1909). PESAKA VII. Monograf Lembaga Muzium Negeri Terengganu: Lembaga Muzium Terengganu.
Tesis
Azmah Abd Manaf. 2008. History of Terengganu 1942-1973: With Special Reference to Islam, Politics and Socio-Economic Development. Faculty of Law: Business and Arts for the Degree of Doctor of Philosophy.
Azmi Fitrisia. 2014. Industri Perikanan Laut di Bagan Siapi Api 1871-1998. Tesis Doktor Falsafah. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia.
Mohammad Raduan Mohd Ariff. 1981. Perusahaan Perikanan Semenanjung Malaysia. Tesis Sarjana (Geografi). Kuala Lumpur: Universiti Malaya.
Pg. Khairul Rijal bin Pg. Haji Abdul Rahim. 2015. Sejarah Perkembangan Perusahan Perikanan di Negara Brunei Darussalam. Fakulti Sastera dan Sains Sosial. Kuala Lumpur: Universiti Malaya.
Kertas Persidangan
Abdullah Alwi Hassan. 2007. Sejarah Perundangan dan Pentadbiran Islam Terengganu, Seminar Islam di Terengganu. Anjuran Kerajaan Negeri dan Jawatankuasa Koleksi Terengganu.
Abdullah Zakaria bin Ghazali. Pejabat Sultan Istana Badariah 1910-1946: Khazanah Kesultanan Terengganu Sepanjang Zaman. Majlis Wacana Warisan. 30 Oktober 2008. Terengganu: Muzium Negeri Terengganu.
Abdullah Zakaria bin Ghazali. Pelabuhan-Pelabuhan di Terengganu. 1-2 September 1999. Dalam Seminar Peranan Maritime di Terengganu Anjuran Lembaga Muzium Negeri Terengganu.
Abdullah Zakaria Ghazali. Kesultanan Terengganu dalam Konteks Hubungan dengan Johor, Kelantan dan Pahang pada Kurun ke 18 hingga awal Kurun ke 20. Kolokium Peradaban Melayu Pesisir Wilayah Timur. UMT. 14 November 2013.
Abdullah bin Dato Haji Mohd Salleh. 2001. Sejarah Awal Terengganu Berdasarkan Koleksi Dato Haji Muhammad Salleh bin Haji Awang (MISBAHA). Seminar Darul Iman 2001: Persejarahan Terengganu sehingga abad ke 18. Anjuran Persatuan Sejarah Malaysia Cawangan Terengganu. Kuala Terengganu: Muzium Negeri Terengganu.
Ahmad Azhar Harun. Biografi Tokoh Pentadbiran Islam Terengganu: Pesuruhjaya Hal Ehwal Agama Terengganu 1911M-2014M (1329-1435H). Sempena Sambutan Tiga Abad Pentadbiran Islam di Negeri Terengganu pada 18-22 Mei 2014.
Ismail Abdullah. (2003). Y.M Temgku Dalam Kalthum (TDK) Primadona Penyair Darul Iman. Seminar Tokoh dan Pemikiran Peringkat Kebangsaan 2003. Terengganu: Auditorium Taman Budaya Negeri Terengganu.
Khoo Kay Kim. Trade and Shipping in the Malay. Kolokium Perdagangan dan Perkapalan. 8 September 1984.
Mohd Yusof Abdullah. Pengangkutan Air di Terengganu. 1-2 September 1999. Dalam Seminar Peranan Maritime di Terengganu Anjuran Lembaga Muzium Negeri Terengganu.
Mohd Yusof Abdullah. Perahu Besar Lambang Kegemilangan Tamadun Maritime Terengganu. Dalam Seminar Warisan Negeri Terengganu 2007. 1-2 September 2007 anjuran UDM, Muzium Negeri Terengganu, Akademi Seni Terengganu (ASENI) bertempat Primula Beach Resort Kuala Terengganu.
Mohammad Raduan Mohd Ariff. Ikan Sebagai Sumber Perdagangan. 1-2 September 1999. Dalam Seminar Peranan Maritime di Terengganu Anjuran Lembaga Muzium Negeri Terengganu.
Po Dharma. Hubungan Terengganu dengan Negeri-Negeri Indocina. 1-2 September 1999. Dalam Seminar Peranan Maritime di Terengganu Anjuran Lembaga Muzium Negeri Terengganu.
. Majlis Pengkisahan Sejarah Siri V. Perahu Besar Dalam Sejarah Pembangunan Negeri Terengganu. Anjuran Arkib Negara Malaysia. Cawangan Terengganu/ Pahang. Bertempat di Muzium Laut, Kuala Terengganu pada 26 Disember 1993.
Akhbar
Akhbar Tanah Melayu 7 Mei 1934. Majalah Berkembar yang dikeluarkan oleh Bandar Singapura.
J.M Aziz. Budu Terengganu Lebih Lazat. Utusan Zaman. 15. 5. 1975.
Utusan Melayu. 10 Mei 1913.
Kajian Lapangan
Hasil Kajian Penyelidik di Tempat Perusahaan Ikan Kering di Kampung Pacakan, Kuala Besut pada 1 Oktober 2016.
Hasil Kajian Penyelidik di Tempat Perusahaan Ikan Bilis di Kampung Beting Lintang, Setiu, Terengganu pada 1 Oktober 2016.
Hasil Kajian Penyelidik di Tempat Perusahaan membuat budu di Kampung Beting Lintang, Setiu, Terengganu pada 15 Oktober 2016.
Hasil Kajian Penyelidik di Tempat Perusahaan Membuat Belacan di Kampung Rhu Muda, Marang, Terengganu pada 29 Oktober 2016.
Buletin/ Berita/ Ensiklopedia/Lain-lain
A. Razak Sulaiman, Nik Aida Nik Mustapha. Perahu Simbol Keusahawanan Zaman Dahulu: Satu Perbandingan Dengan Usahawan Masa Kini. Buletin Usahawan Oktober–Disember 1996.
Ensiklopedia Sejarah dan Kebudayaan Melayu. 1999. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Hari ini Dalam Sejarah. Jilid V. 1987. Arkib Negara Malaysia. Kuala Lumpur: Percetakan Naz.
Maznah Atan, Rokiah Mohamad. 1984. Budu: Aspek Pengeluaran dan Pembaharuan Teknologi. Teknologi Makanan. MARDI: Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia. Jilid 3. Bilangan 2.
Mohamad Faisal Md Saleh. 2015. Meninjau Aktiviti Penangkapan Ikan Bilis di Pantai Timur. Berita Perikanan.
Mohd Yusof Hashim. 1987. Perusahaan Memproses Belacan. Risalah Panduan No. 32. Serdang: Selangor.
Nor Azni Md Adnan. 1984. Belacan: Kaedah Penyediaan dan Kawalan. Jilid 3. Bilangan 2 (Oktober). MARDI: Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia.
Panduan Koleksi Surat-surat Persendirian. 1998. Arkib Negara Malaysia.
Sharipah Nor Hidayat Abd Rahman Alkaff. 1985. Pengeluaran Ikan Kering: Masalah dan Cara Mengatasinya. Teknologi Makanan. Jilid 4. Bilangan 1 (April). MARDI: Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia.
Taib Abdullah. Nakhoda Awang Meniti Gelora: Kecintaan Pada Laut Kekal Hingga Kini. Berita Minggu 27 September 1984.
Wan Zainun Wan Awang. 2006. Panduan Sumber-Sumber Bahan Mengenai Kebudayaan Melayu. Kuala Lumpur: Arkib Negara Malaysia.
Zuraidah Merican. 1980. Senarai Jenis-Jenis Ikan Laut, Nama Tempatan dan Sainstifik. Dalam Kertas-kertas Perkembangan Perikanan. Bilangan 67. Kuala Lumpur: Cawangan Pengembangan dan Latihan Ibu Pejabat Perikanan Malaysia.
|
This material may be protected under Copyright Act which governs the making of photocopies or reproductions of copyrighted materials. You may use the digitized material for private study, scholarship, or research. |