Ragam hias Selayah Keringkam dalam konteks seni sulaman KSSM Pendidikan Seni Visual Tingkatan Dua

Amirul Redzuan Sepini

QR Code Link :
Type :	thesis
Subject :	NX Arts in general
Main Author :	Amirul Redzuan Sepini
Title :	Ragam hias Selayah Keringkam dalam konteks seni sulaman KSSM Pendidikan Seni Visual Tingkatan Dua

Place of Production :	Tanjong Malim
Publisher :	Fakulti Seni, Komputeran dan Industri Kreatif
Year of Publication :	2022
Corporate Name :	Universiti Pendidikan Sultan Idris
PDF Guest :	Click to view PDF file

Abstract : Universiti Pendidikan Sultan Idris

Penyelidikan ini bertujuan untuk mengkaji ragam hias Selayah Keringkam dalam konteks seni sulaman yang diperkenalkan dalam Dokumen Standard Sekolah Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP), Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) bagi mata pelajaran Pendidikan Seni Visual (PSV) Tingkatan 2. Terdapat tiga objektif dalam penyelidikan ini iaitu mengenal pasti ciri-ciri ragam hias Selayah Keringkam, mengklasifikasikan motif dan reka corak Selayah Keringkam, dan menganalisis aspek ragam hias yang terdapat pada Selayah Keringkam. Penyelidikan ini menggunakan pendekatan kualitatif dengan tiga jenis kaedah iaitu kaedah pemerhatian, temu bual dan analisis dokumen. Seramai tiga orang informan dipilih untuk memberi sumber dapatan kajian bagi menjawab persoalan dalam penyelidikan ini. Penyelidik menggunakan teori Apresiasi oleh Edmund Burke Feldman dan pendekatan Estetika oleh Zakaria Ali. Penyelidik telah menggunakan lima sampel penyelidikan iaitu tiga helai tudung Selayah Keringkam dan dua helai selendang Selayah Keringkam. Sampel penyelidikan merupakan koleksi tekstil peribadi Salbiah Muhi dan adiknya Zainab Muhi. Hasil penyelidikan mendapati Selayah Keringkam merupakan seni sulaman popular dalam kalangan masyarakat Melayu di Kuching, Sarawak yang terhasil daripada seni sulaman benang emas yang dikenali sebagai Keringkam. Motif yang paling dominan digunakan adalah motif jenis flora. Antaranya ialah motif bunga mawar, bunga pedada, dan bunga orkid. Kesemua motif yang melalui proses klasifikasi telah dilakar semula dengan lakaran ilustrasi digital menggunakan perisian Adobe Ilustrator CS5. Secara rumusannya, Selayah Keringkam merupakan seni tekstil yang melambangkan status kemewahan. Ianya merujuk kepada kehalusan sulaman motif dan ketinggian nilai benang Keringkam yang disadur emas dan disulam pada permukaan kain kasa rubia. Diharapkan dengan adanya dokumentasi penyelidikan ini dapat merealisasikan hasrat menjadikan sebagai bahan rujukan dokumen (DSKP) bagi bidang seni sulaman dalam dokumen (KSSM) (PSV) Tingkatan 2.

References

Abd Rahman, Salbiah (2005) Malay Cultural and Heritage Tourism at Bukut Chandan, Kuala Kangsar, Perak, Malaysia. Universiti Tun Abdul Razak e-Journal, 1 (1) 54-64

Abd. Rasid Ismail. (2014). Alam Sebagai Motif Kraftangan, Fabrik Melayu Tradisi. Penerbit Press, Universiti Teknologi Mara.

Abdul Malik, Tenas Effendy, Hasan Yunus dan Auzar Thaher. (2004). Corak dan Ragi Tenun Melayu Riau. Balai Kajian dan Yogjakarta: Perkembangan Melayu dan Penerbit AdiCita.

Adline Abdul Ghani. (2013). Tradition & continuity: woven and decorated textiles of Malay Peninsula. Kuala Lumpur: Muzium Kesenian Islam Malaysia.

Datu Hj. Hatta Solhee. (2000) A Malay Woman Embroidering A Selayah Keringkam. Malaysia: Sarawak Gazette

Dayang Sandrawati Abang Josmani, silverina Anabelle Kibat (2012). Selayah Keringkam, The Traditional Embroidery Of The Sarawak Malays. Proceeding of 2nd USM-PSU International Conference on Art and Sciences

Garret Dawum. (2019, Jun 29). Keringkam Sulam Emas RM30,000. Harian Metro. Diperoleh daripada https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2019/06/470256/keringkam-sulam-emasrm30000

Ghani, A. A. (2013). Tradition & Continuity , Woven and Decorated Textiles of the Malay Peninsula. Islamic Arts Museum Malaysia.

Haziyah Hussin.(2009). Motif Alam dalam Batik dan Songket Melayu. Malaysia: Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur

Hwei-Fe’n Cheah (2008) Embroidering The Golden Chersonese: Metallic Thread Needlework in the Malay Peninsular (Abstract). Australian National University.

Julie Roshana Akma Shafee. (2021, Jun 2). Sulaman Keringkam Sentuhan Lelaki. Utusan Malaysia. Diperoleh daripada https://www.utusan.com.my/gaya/2021/06/sulaman-keringkam-sentuhan-lelaki/

Kekalkan Keaslian Kraf Tangan Sarawak. Berita Harian Online.(2020, Disember 25). Diperoleh daripada https://www.bharian.com.my/rencana/mindapembaca/2020/12/768817/kekalkan-keaslian-kraf-tangan-sarawak

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2013). Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025, Putrajaya : Pengarang.

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2016). Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran, Kurikulum Standard Sekolah Menengah, Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2. Putrajaya : Pengarang.

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2017). Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran, Kurikulum Standard Sekolah Menengah, Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3. Putrajaya : Pengarang.

Lucas Chin, Valerie Mashman. (1991). Sarawak Cultural Legacy: A Living Tradition. Malaysia: Kuching Society Atelier Sarawak

Mahdini Jaini. (2019, Julai 7). Pesona Warisan Songket dan Keringkam Sarawak. Malaysia Aktif (Berita Sarawak). Diperoleh daripada https://malaysiaaktif.my/59246.

Maimunah Daud. (2001). Selayah keringkam Sarawak. Sarawak Gazette. Vol. CXXVII, No. 1542, h. 22-25.

Maimunah Daud.(1999). Glimpses of Malaysia Life in Sarawak. Malaysia: The Sarawak Press Sdn Bhd. Sarawak

Maimunah Daud.(2000).Selayah Keringkam Sarawak. Sarawak Gazette.

Majlis Pembangunan Sosial, (2014). Petunjuk Geografi: Keringkam Sarawak. Kementerian Pembangunan Sosial Sarawak.

Mana Sikana. (2009). Estetika disebalik Tabir Teori Sastera Melayu Islam. Jurnal Melayu. (4) 2009: 11-28

Md Nasir Ibrahim. (2014). Teori Pendidikan Seni. Universiti Pendidikan Sultan Idris.

Mohd Aizat Abu Hasan. (2018). Tinjauan Masalah Guru dalam Pengajaran dan Pembelajaran Pendidikan Seni Visual. Penerbit Universiti Pendidikan Sultan Idris.

Mohd Roji Kawi. (2020, Julai 12). Jejak Seni Warisan Sarawak. Berita Harian Online. Diperoleh daripada https://www.bharian.com.my/hujungminggu/kembara/2020/07/709797/jejak-seni-warisan-sarawak

Mohd Zahuri Khairani. (2013). Penyusunan Semula Pua Kumbu Melalui Amalan Artistik: Mengglobalisasikan Unsur Tempatan Menerusi Kepelbagaian Bentuk Budaya Malaysia. Kupas Seni: Jurnal Seni dan Pendidikan Seni. Vol 1 (2013)

Mohd, Zaihidee Arshad. (2014). Makna dan Nilai Seni Kraf Buluh dalam Kehidupan Sosiobudaya Multi Etnik Di Sarawak. Kupas Seni: Jurnal Seni dan Pendidikan Seni. Vol 2 (2014)

Muhammad Zakaria (2015). Aplikasi Teknik Keringkam ke Atas Kepelbagaian Material. Universiti Malaysia Sarawak.

Muhammad, Syafril Amir and Mohd Din, Nurul Huda and Mahamood, Muliyadi and Mokhtar, Mumtaz (2016) An iconographical interpretation of street art in Malaysia / Syafril Amir Muhammad...[et.al]. In: Empowering Local Mind In Art Design & Cultural Herritage 3rd ISME International Colloquium 2016, 27 & 28 December 2016, Universiti Teknologi MARA, Melaka.

Muzium Tekstil Negara.(2012). Buku Muzium Tekstil Negara. Malaysia: Kuala Lumpur

Nick Fletcher. (2018, Mac 15). Martabat Seni Keringkam Akan Diangkat Semula. Utusan Borneo Online. Diperoleh daripada https://www.utusanborneo.com.my/2018/03/15/martabat-seni-keringkam-akandiangkat-semula

Norhasliyana Hazlin Zainal Amri, Hamdzun Haron dan Abdul Latif Samian, (2016). Sulaman Keringkam: Motif Kemasan Sisi Beridentiti Melayu Tempatan. Faculty of Art & Design, Universiti Teknologi MARA, Cawangan Melaka, PP.95-103. ISBN 978-967-0637-26-6 Norhasliyana Hazlin Zainal Amri, Hamdzun Haron, (2019). Reinventing Tradition Through Kelingkan Embroidery Handicraft In Malaysia. International Journal of Mechanical Engineering and Technology (IJMET) Volume 10, Issue 09, September 2019, pp. 128-133, Article ID: IJMET_10_09_013

Norhasliyana Hazlin Zainal Amri, Hamdzun Haron, Abdul Latif Samian. (2016) The Art of Kelingkan Embroidery As A Catalyst For the Development of the Creative Industry. (Abstrak) Pusat Citra Universiti Institute of The Malay World &Civilisation (ATMA)

Norhayati Ab. Rahman, Maizira Abdul Majid. (2021). Peranan Dan Sumbangan Nik Rahimah Nik Idris Dalam Bidang Sulaman Kelingkan. Jurnal Pengajian Melayu JOMAS, Jilid 32(1), 2021: 69-88

Nurul Hidayah Bahaudin. (2015, Disember 27). Uniknya Selendang Keringkam. Berita Harian Online. Diperoleh daripada https://www.bharian.com.my/bhplusold/2015/12/108517/uniknya-selendang-keringkam

Nurul Husna Mahmud. (2019, Mac 27). Warisan Keringkam . Harian Metro. Diperoleh daripada https://www.hmetro.com.my/nuansa/2019/03/438104/warisankeringkam

Pojiah Jaya. (2012). Latar Belakang Kraf Sulaman Keringkam. Blog Rasmi Bahagian Pemuliharaan. Diperoleh daripada http://tokohadiguru.blogspot.com/2012/04/latar-belakang-kraf-sulamankeringkam.html

Rafeah Buang. (2008). Kain Tenun Pahang. Malaysia: Pahang

Ridzuan Hussin. (2013). Pendekatan Teori Pembelajaran Kognitivisme dalam Pendidikan Seni Visual (PSV). Kupas Seni: Jurnal Seni dan Pendidikan Seni. Vol 1 (2013)

Roslan Abdul Razak (2008). Perkembangan Tembikar Tradisional Pulau Tiga, Bota, Perak.

Rusnan Mustafa. (2018, Oktober 27). Memartabatkan Seni Warisan Songket dan Keringkam Sarawak. Utusan Borneo Online. Diperoleh daripada https://www.utusanborneo.com.my/2018/10/27/memartabatkan-seni-warisansongket-dan-keringkam-sarawak

Shafik Ahmad. (2018, November 1). Amirul Pecah Dominasi Wanita Sulami Keringkam, Tradisi Yang Semakin Pupus. Sarawak Voice. Diperoleh daripada https://sarawakvoice.com/2018/11/01/amirul-pecah-dominasi-wanita-sulamikeringkam-tradisi-yang-semakin-pupus/

Siti Zainon Ismail. (1996). Baju Melayu Johor. Johor Bahru: Yayasan Johor.

Siti Zainon Ismail. (1999). Songket: Satu Warisan Malaysia. Kuala Lumpur: Petronas.

Siti Zainon Ismail. (2007). ‘Malay Embroidery and Tekat’, dalam Dato' Haji Sulaiman, Othman, (Peny.), The Crafts ofMalaysia. Volume 14. Singapore: Didier Millet.

Siti Zainon Ismail.(1986). Rekabentuk Kraftangan Melayu Tradisi. Malaysia: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka, Selangor

Siti Zainon Ismail.(1989). Percikan Seni. Malaysia: Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur

Siti Zainon Ismail.(1997). Tekstil Tenunan Melayu (Keindahan Budaya Tradisional Nusantara. Malaysia: Kuala Lumpur

Suhana Sarkawi, Borhayati Ab. Rahman. (2014) Selayah Keringkam dan Selayah Manto: Sulam budaya Melayu Sarawak (Malaysia) dan Melayu Daik (Indonesia). Persidangan Kebangsaan Kecemerlangan Melayu, Anjuran Pusat Kajian Kecemerlangan Melayu, UMKL.

Suhana Sarkawi, Norhayati Ab. Rahman. (2016) Jejak Sulaman Kelingkan di Malaysia dan Indonesia (Abstrak). Jurnal Pengajian Melayu. Vol 27, (No.1) 4569.

Sulaman Tradisional Wanita Melayu Sarawak. Kosmo Online. Diperoleh daripada http://akhbar-kosmo.blogspot.com/2014_03_18_archive.html

Tajul Shuhaizam Said, Harozila Ramli, Mohd Fauzi Sedon. (2013). Artifak Prasejarah Simbiosis pada Estetika Tembikar Tradisi. Kupas Seni: Jurnal Seni dan Pendidikan Seni. Vol 1. (2013)

Tjeptjep Rohendi Rohidi (2011).Metodologi Penelitian Seni. Cipta Prima Nusantara, Semarang.

Zainal Amri, Norhasliyana Hazlin dan Haron, Hamdzun dan Samian, Abdul Latif (2018) The art of kelingkan embroidery as a catalyst for the development of the creative industry.

Zaitulniza Sulaiman (2018). Motif Sulaman Keringkam Sarawak. Universiti Malaysia Sarawak. Diperoleh daripada https://ir.unimas.my/id/eprint/MOTIF SULAMAN KERINGKAM SARAWAK pgs.pdf

Zakaria Ali. (1989). Seni dan Seniman (Esei-Esei Seni Halus). Malaysia: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka, Selangor

Zakaria Ali. (2013). Kuliah Esteteik (Edaran Dalaman). Malaysia: Division Press Sdn Bhd. Selangor

Zakaria Ali.(2012). Teori-Teori Seni Bacaan Pilihan. Malaysia: Division Press Sdn Bhd. Selangor

Zubaidah Ibrahim. (2020, Disember 15). Melestari Seni Sulaman Keringkam. Kosmo Digital. Diperoleh daripada https://www.kosmo.com.my/2020/12/15/melestariseni-sulaman-keringkam/

This material may be protected under Copyright Act which governs the making of photocopies or reproductions of copyrighted materials.
You may use the digitized material for private study, scholarship, or research.

Back to previous page